سونوگرافی

سونوگرافی یک آزمایش تشخیصی پزشکی است که از امواج صوتی با فرکانس بالا یا امواج اولتراسوند، برای ایجاد تصاویری از بافت‌ها، غدد، اندام‌ها و جریان خون یا مایع در بدن استفاده می‌کند. این آزمایش به دلیل استفاده از امواج صوتی به عنوان معاینات اولتراسوند نیز شناخته می‌شود. سونوگرافی از دستگاهی به نام مبدل بر روی سطح پوست، برای ارسال امواج اولتراسوند و گوش دادن به اکو استفاده می‌کند. یک کامپیوتر امواج اولتراسوند را به تصویر تبدیل کرده و سونوگرافیست می‌تواند ساختارهای تصویر را مشاهده کرده، پس از اندازه گیری و شناسایی به تشخیص مشکل بپردازد.

سونوگرافی چیست؟

سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی از داخل بدن شما عکس برداری می‌کند. این تصویربرداری شامل استفاده از یک مبدل کوچک (پروب) و ژل است که مستقیما روی پوست فرد قرار گرفته و این امواج تصاویری از اعضا داخلی بدن تهیه می‌کنند. به طور کلی دو دسته اصلی سونوگرافی بارداری و سونوگرافی تشخیصی برای سونوگرافی وجود دارد. از سونوگرافی بارداری برای بررسی نوزاد متولد نشده و از سونوگرافی تشخیصی برای مشاهده و ارائه اطلاعات در مورد سایر قسمت های داخلی بدن استفاده می‌شود.

اهداف سونوگرافی

سونوگرافی یک تصویر زنده از اتفاقات داخل بدن را ثبت کرده و توسط دوربین از پردازش های داخل بدن عکس می‌گیرد. سونوگرافی می‌تواند برای تشخیص برخی از شرایط پزشکی، اندازه و شکل و تراکم بافت ها را ارزیابی کند. در واقع به کمک سونوگرافی می‌توان داخل شکم را بدون باز کردن آن مشاهده کرد. سونوگرافی شکم اغلب برای تشخیص موارد زیر استفاده می‌شود:

• بیماری کیسه صفرا مانند سنگ کیسه صفرا
• سنگ کلیه یا بیماری کلیوی
• بیماری کبد
• آپاندیسیت
• کیست های تخمدان
• حاملگی خارج رحمی
• رشد رحم یا فیبروم

کاربردهای سونوگرافی چیست؟

از سونوگرافی در دوران بارداری جهت نظارت بر رشد رحم و جنین استفاده می‌شود. علاوه بر این از سونوگرافی می‌توان برای ارزیابی موارد زیر استفاده کرد:

• بررسی غدد
• بررسی توده های سینه
• بیماری های مفصلی
• بیماری های استخوانی
• توده های بیضه
• هدایت سوزن‌ها در طول بیوپسی

سونو گرافی چگونه انجام می‌شود؟

معاینات اولتراسوند اطلاعات تشخیصی را در مورد وضعیت پزشکی بیمار به پزشکان ارائه می‌دهد و به درمان و مراقبت از آنها کمک می‌کند. سونوگرافی توسط پزشکان تجویز شده و توسط متخصصان سونوگرافی و رادیولوژیست انجام و تفسیر می‌شود. اگر پزشک شما را برای معاینه سونوگرافی ارجاع دهد، مهمترین چیزی که باید به آن توجه کنید این است که به یک سونوگرافی واجد شرایط و معتبر مراجعه کنید. برای انجام سونوگرافی بعد از دراز کشیدن فرد روی تخت، پزشک یک ژل برای برقراری ارتباط مبدل با بدن، بر پایه آب گرم را روی منطقه مورد نظر بدن قرار می‌دهد. سپس این مبدل را روی پوست حرکت داده تا تصویر دقیقی از منطقه مورد نظر به دست آورد.

انواع سونوگرافی

سونوگرافی با توجه به دو دسته اصلی بارداری و تشخیصی انواع مختلفی دارد که در ادامه انواع سونوگرافی را بیان خواهیم کرد:

اکوکاریوگرافی یا سونوگرافی از قلب

در این روش برای تصویربرداری دقیق، پروب داخل مری قرار گرفه و می‌تواند به صورت اکوکاردیوگرام ترانس ازوفاژیال انجام شود.

سونوگرافی واژینال

پروب همراه دسته استوانه ای بعد از وارد شدن، از تخمدان ها و رحم عکس برداری می‌کند.

سونوگرافی ترانس رکتال یا داخل رکتوم

در آقایان برای بررسی بهتر پروستات می‌توان از پروبی که داخل رکتوم قرار داده شده، استفاده کرد.

سونوگرافی داپلر

سونوگرافی داپلر، سرعت جریان خون در عروق را مشخص کرده و تغییرات جزئی فرکانس امواج فراصوت اندازه گیری می شود.

سونوگرافی لگنی

در این روش به بررسی اعضا داخل لگن از خارج بدن می‌پردازد.

سونوگرافی شکمی

پروب خارج از بدن روی شکم گذاشته شده و از اندام های داخلی بدن تصویر برداری می‌کند.

اکوکاردیوگرافی جنینی

در این روش سونوگرافی جنین از امواج فراصوت برای بررسی عملکرد قلب و آناتومی بدن کودک استفاده می‌شود.

مزایای سونوگرافی

سونوگرافی به عنوان یک روش تصویر برداری شناخته شده علاوه بر این مزایای دیگری هم دارد که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد:

• بی خطر بودن و عدم استفاده از پرتوها
• نمایش تصاویر شفاف از بافت های بدن
• عدم استفاده از سوزن یا تزریق
• بررسی وضعیت زن باردار و سلامت جنین
• استفاده از تصاویر برای انجام نمونه برداری به دلیل دقیق بودن

خطرات سونوگرافی

سونوگرافی یک آزمایش تصویربرداری غیر تهاجمی است و عوارض خاصی ندارد. در واقع تصور می‌شود که امواج اولتراسوند کاملا بی ضرر هستند. انرژی امواج اولتراسوند به طور بالقوه می‌تواند بافت ها را با قرار گرفتن در معرض طولانی مدت تحریک یا مختل کند. سونوگرافیست از تکنیک هایی برای به حداقل رساندن زمان و زوایای نوردهی استفاده می‌کند و در واقع می‌توان گفت که سونوگرافی از ایمن ترین آزمایشات تصویربرداری است.

اقدامات لازم قبل از سونوگرافی

گاهی پزشکان به همراه سونوگرافی، آزمایش خون را نیز تجویز می‌کنند. شما باید از پزشک خود درباره دستورالعمل های لازم قبل از سونوگرافی بپرسید. شما باید بدانید که آیا می شود قبل از سونوگرافی چیزی بخورید یا نه؟ زیرا ممکن است باعث تغییر در نتایج آزمون شود. انجام اقدامات لازم به نوع و هدف سونوگرافی بستگی دارد. به عنوان مثال، پزشکان اغلب از بیماران می‌خواهند که شش ساعت قبل از سونوگرافی شکم برای مشاهده کیسه صفرا چیزی نخورند و ننوشند. اما ممکن است به شما بگویند قبل از سونوگرافی مثانه چندین لیوان آب بنوشید و ادرار نکنید.

عوامل محدود کننده‌ی سونوگرافی کدامند؟

هوا یا گاز امواج سونوگرافی را مختل می‌کند، بنابراین سونوگرافی برای شکم پر از گاز، اندام های اطراف روده و تصویر برداری از ریه های پر هوا مناسب نیست. همچنین امواج سونوگرافی به داخل استخوان ها نفوذ نکرده و از آن برای تصویر برداری شکستگی استخوانی و یا تشخیص عفونت اطراف استخوان می‌توان استفاده کرد.

هزینه سونوگرافی

سونوگرافی یک تست تصویربرداری نسبتا ارزان است. این توسط اکثر بیمه ها پوشش داده می‌شود. سونوگرافی سه بعدی یا چهار بعدی یک آزمایش انتخابی است که برخی از والدین باردار در دوران بارداری انجام می‌دهند. این تست ها تحت پوشش اکثر بیمه های درمانی نیستند.

خلاصه کلام

سونوگرافی برای ارزیابی، تشخیص و درمان طیف وسیعی از شرایط پزشکی، از توده‌ها گرفته تا سنگ‌های کلیه، استفاده می‌شود. رایج‌ترین کاربرد آن، بررسی رشد جنین و شنیدن ضربان قلب آن در دوران بارداری است.

تصویر زنده ای که سونوگرافی می‌گیرد یک روش بدون درد و سریع است. در بسیاری از موارد، سونوگرافی از ابتدا تا پایان بیش از ۳۰ دقیقه طول نمی کشد. دستورالعمل های پزشک خود را در مورد اقدامات لازم قبل از آزمایش دنبال کنید. اگر به دنبال یک سونو گرافی خوب در تهران هستید ما سونو گرافی سروش را به شما معرفی می‌کنیم.