سونوگرافی کالر داپلر به عنوان یک تغییر و تحول اساسی در تکنولوژی سونوگرافی شناخته می شود. در این سونوگرافی بررسی جهت و سرعت گردش خون در عروق امکان پذیر است. بررسی حرکت خون در رگها و شریان ها از مهمترین کاربردهای سونوگرافی کالرداپلر است.
توسط سونوگرافی دوبعدی و سه بعدی می توان ساختار داخلی اندام ها و بافت ها را بررسی کرد. اما سونوگرافی کالر داپلر قابلیت بررسی جریان وفشار خون در رگ ها را دارد.
سونوگرافی کالر داپلر چیست؟
کالر داپلر نوعی سونوگرافی است که درآن با استفاده از امواج فراصوت می توان جریان خون در رگ ها را مشاهده کرد. روش انجام این سونوگرافی به این صورت است که بعد از ارسال امواج فراصوت به بدن ، آن ها با سلول ها و گلبول های خون برخورد می کنند و دچار تغییر در طول موج می شوند.
این تغییرات بعد از اینکه به دستگاه بر می گردند باعث تشکیل تصاویر سونوگرافی کالر داپلر می شوند. این تصاویر می توانند اطلاعاتی راجع به جهت و سرعت جریان خون در رگ ها و شریان ها به پزشک بدهد.
سونو کالرداپلر می تواند ما را از وجود انسداد یا افت سرعت حرکت در شریان ها باخبر سازد. کالرداپلر یک روش غیرتهاجمی است که نیازی به تزریق ندارد. در بیشتر مواقع از این سونوگرافی به جای آنژیوگرافی با اشعه ایکس استفاده می شود.
علت انجام سونوگرافی کالر داپلر
- سونوگرافی کالر داپلر می تواند به تشخیص درد و تورم و عفونت در اندام های داخلی بدن کمک کند.
- این نوع سونوگرافی از طریق امواج ماوراء صوت می تواند از احشاء داخل شکم تصاویری را به ما ارائه دهد.
- از کالر داپلر می توان برای تشخیص وضعیت سلامت و اختلالات قلبی و عروقی جنین استفاده کرد.
مزایای سونوگرافی کالر داپلر
- پیداکردن سریع رگ ها و جریان های متلاطم خون
- بدست آوردن تصاویر واضح از جریان خون در رگ ها و قلب
- بررسی جهت و شتاب گردش خون در شریان ها
- بررسی حجم و درصد خون در رگ ها
سونوگرافی کالر داپلر چگونه انجام می شود؟
جهت سونوگرافی داپلر نیاز به متخصص رادیولوژی باتجربه و متبحری می باشد. زیرا متخصص باید درمدت زمان محدود و کمی بتواند هم از بیمار تست سونوگرافی داپلر بگیرد و هم نتایج تست را به بهترین نحو ممکن تفسیر و بررسی نماید. مرکز سونوگرافی سروش با مدیریت دکتر زهره محمدزاده (سونوگرافی در غرب تهران) مجهز به داپلر رنگی (Power Doppler & Color Doppler) می باشد.
به وسیله این دستگاه می توان اندام های بدن و احشاء درونی و عروق همراه آن را ارزیابی کرد. در ادامه توضیحات بیشتری در رابطه با قابلیت های روش سونوگرافی کالر داپلر و پاور داپلر ارائه شده است.
سونوگرافی داپلر چند نوع است؟
- داپلر داپلکس
- داپلر موج پیوسته
- داپلر پاور
- داپلر رنگی
انواع سونوگرافی داپلر رنگی
انواع سونوگرافی داپلررنگی شامل موارد زیر می شود:
۱. سونوگرافی کالر داپلر
این سونوگرافی برای نمایش جریان خون و ساختار اندام ها و بافت ها از طیف رنگ های مختلفی استفاده می کند. سرعت و جهت جریان خون در شریان ها و رگ ها در این سونوگرافی با کیفیت زیادی نمایش داده می شود.
۲. سونوگرافی پاور داپلر
این نوع سونوگرای می تواند تصاویر جزئی تر از جریان را به نمایش بگذارد که سونوگرافی کالر داپلر قادر به ارائه آن نیست. اما سونوگرافی پاور داپلر دارای یکسری محدودیت ها نیز هست. به عنوان مثال قادر به نمایش جهت جریان خون در شریان ها نیست.
۳. سونوگرافی کالر داپلر اسپکترال
این سونوگرافی می تواند جریان خون در عروق را مورد بررسی قرار دهد و این کار را با استفاده از اسکن داپلکس انجام می دهد. به ترکیب تصاویر دوبعدی بدست آمده از سونوگرافی ونتایج حاصله از داپلر داپلکس گفته می شود.
در نتیجه سونوگرافی داپلر ترکیبی از تمام سرعت ها و مد و دامنه مخصوص آن ها ارائه می شود.
مقایسه انواع سونوگرافی داپلررنگی
هردو سونوگرافی کالر داپلر و سونوگرافی کالر داپلر اسپکترال قادر به بررسی جریان خون و جهت آن هستند . اما در سونوگرافی کالر داپلر اسپکترال نتایج به صورت مقیاس و نمودار نمایش داده می شود.
اما سونوگرافی کالرداپلر تصاویر رنگی را ارائه می دهد. در سونوگرافی کالرداپلر شتاب، سرعت و جهت جریان خون نمایش داده می شود. در حالی که سونوگرافی پاور داپلر تنها دامنه و شدت سیگنال های داپلر قابل مشاهده است.
کاربردهای سونوگرافی کالر داپلر
- کمک به کشف و تکفیک تومورهای عروقی شریانی و وریدی
- کشف لخته در وریدها (کشف واریس عروقی، آنومالی های عروقی، تومورهای عروقی)
- کشف اختلال عروقی منجر به اختلال رشد حنین (IUGR)
- کشف علت فشار خون های کلیوی
- کشف تومورها و کیست های عروقی کبد
- کشف ارتباطات غیر طبیعی بین عروق شریانی و وریدی اندام ها
- تفکیک بیماری های تخمدان (تومورهای خوش خیم و بدخیم)
- کشف علل برخی از ناباروری های آقایان و خانم ها (سنجش مراحل رشد فولیکول (تخمک))
- تشخیص علل یائسگی های زودرس
مسدود شدن رگ های خونی و کاهش سرعت جریان خون باعث بروز برخی مشکلات نظیر سکته مغزی و لخته شدن خون می شود. در برخی مواقع نیز مسدود شدن رگ های ریه موجب آمبولی ریه در فرد می شود. سونوگرافی داپلر وسیله مهمی جهت تشخیص کاهش سرعت جریان خون در رگ ها و مسدود شدن رگ‌های خونی می باشد.
جهت بررسی جریان خون جنین نیز می توان از سونوگرافی داپلر استفاده کرد. به همین علت است که برای خانم های باردار نیز از این نوع سونوگرافی استفاده می شود.
سونوگرافی کالر داپلر عروق به چه دلیل انجام می شود؟
- بررسی لخته های خونی در اندام های بدن و ساق پا
- مطلع شدن از بیماری واریس و مشکلات وریدی
- بررسی سرعت جریان خون در کلیه ها
- بررسی جریان خون پس از سکته مغزی
- بررسی انسداد در عروق گردن، بازوها و ساق پا
۰ دیدگاه